Peyzaj çalışmasına başlamadan önce bahçemizin bir krokisini çıkarmalıyız. Bu kroki üzerine aldığımız ölçümleri yazmalıyız. Bahçenin eni, boyu, sınırların binaya olan mesafesi varsa diğer yapı ve ağaçlar krokide belirtilmelidir.
Kroki üzerinde rüzgar koridorları, güneşlik ve gölgelik alanlar, bina giriş, varsa yol, gizlenmesini istediğimiz kötü görüntüler, gürültü merkezleri görmek istediğimiz manzaralı yön vs. belirtilemelidir.
Sonra kroki üzerinde karalamalar yaparak kafamızdaki peyzaj düzenlemesini önce kağıt üzerinde gerçekleştirebiliriz.
Peyzaj planlamasında ilk yapılması gereken istenmeyen görüntü, gürültü gelen yada kötü koku yayan bölümlerin perdelenmesidir (Örneğin karşınızda mezarlık var görmek istemiyorsunuz yada gürültülü bir cadde geçiyor gürültüyü kesmek istiyorsunuz bahçenin o yöndeki sınırına bitki perdesi oluşturabilirsiniz. Bunun için yüksek ve yoğun tekstürlü herdem yeşil bitkiler seçmelisiniz).
Peyzaj düzenlemesinde bitki seçerken ana prensip bahçe sınırına doğru büyük bitkiler eve yaklaştıkça da daha alçak bitkilerin seçilmesidir. Uzaktaki bitkiler yakındaki süs bitkileri için aynı zamanda fon oluşturacaktır.
Bahçenizin en uygun yerine gölge elemanları düşünebilir yürüme yolları yada süs havuzu ve varsa çocuklara bir oyun alanı için yer belirleyebilirsiniz.
Bahçenizde sebze yetiştirmek için bir köşe ayırabilirsiniz bu eve uzak ve çalılar yada ağaçlarla perdeleyeceğiniz bir yerde olmalıdır.
Bahçenizin ana çerçevesini çizdikten sonra bitki seçimine başlayabilirsiniz.
Bahçenizi düzenlerken aşağıdaki estetiğin kuralları geçerli olacaktır.
Orantı : Estetik kuralları peyzaj içinde geçerlidir. Gerek bitkiler ile yapı arasında gerekse bitkilerin birbirleriyle orantılı olması. Örneğin küçük bir bahçede yapının yakınına dikilen büyük bir ağaç hem görsel ve hemde fonksiyonel olarak rahatsız edici olacaktır.
Uyum : Peyzaj çalışması yaparken dikkat edilecek bir konuda uyumdur. Yapı ile bahçe arasında ve bitkilerin birbirleriyle ilişkilerinde bir uyum olmalıdır. Bu uyum gerek tarz olarak gerek geometrik olarak ve gerekse renk olarak düşünülmelidir.
Simetri : Peyzaj düzenlemelerinde simetri sıkça kullanılan bir unsurdur. Simetri de estetik anlamda insanda hoş bir duygu yaratır Örneğin bina girişine iki yana simetrik olarak dikilen bitkiler.
Denge : Oranlar, yapılar kütleler ve boşluklar arasında bir denge oluşturmak göze güzel görünecektir.
Tarz : Bahçenizin bir kişiliği olmalıdır. Bitkilerin rastgele fırlatıldığı bir mekan olmaktan çok birbirine uyan benzer tarzda malzemelerin seçilmesiyle ve bu malzemelerinde bahçenin ve binanın mimari tarzıyla uyumlu olması ve uygun yerde kullanılması ile mümkündür. Örneğin bir Japon bahçesinde kayrak taşı, kendi bahçenizi düzenleyen salkım söğüt gibi malzemeler daha natürel ve rahatlatan bir ortam yaratmaya yönelik olup bu benzer mimarideki bir villanın bahçesinde çok uygun duracaktır.
Evin giriş yolunun iki yanına abartısız bir düzenleme yapılmalı ve asıl özen arka bahçe peyzajına gösterilmelidir.
Eve uzak bölümlere büyük bitkileri yakınlarada küçük bitkileri seçmelisiniz. Bunu yaparken mesela salon yada mutfak penceresinden görünen bölüme kışında güzel görünen bitkileri düşünmelisiniz.
Peyzaj düzenlemesinde İlk önce inşaat işleri tamamlanmalı daha sonra bitkilendirmeye başlanmalıdır.
Toprak kötü ise üst toprak değiştirilebilir ve iyi drene edilirse sonuç alınabilir. Peyzaj çalışmasında önce büyük ağaçlar sonra çalılar ve nihayet yer örtücüler ve çiçekler dikilmeli ve en son çim ekimi yapılmalıdır. Çim sulaması zamanla bıktırıcı gelebilir bu anlamda istenirse çim ekiminden önce otomatik sulama tertibatı döşenebilir.
Peyzaj planı yaparken eve en yakın yerden bahçe sınırına gidildikçe boyu büyüyen bitkiler seçilmelidir.
Peyzaj düzenlemesi yapabilmek için bitkiyi tanımak önemlidir aldığınız bitki çok küçük olabilir fakat bitki materyali inşaat malzemesi gibi değildir, yıldan yıla kütle yada form olarak değişir bitki seçerken büyüdüğünde alacağı şekil ve boy dikkate alınmalıdır.
Peyzaj düzenlemesi yaparken küçük bitkiler daha ekonomik gelebilir ancak bahçeyi ilk düzenlediğinizde bahçeniz bir şeye benzemeyebilir. Bu moralinizi bozmasın en geç 5 yıl içinde bahçeniz güzel görünmeye başlayacaktır.
Tüm bunlar düşünülürken bitki seçiminde bitkilerin iklim ve toprak istekleri gölgeye töleransları gözönünde bulundurulmalıdır.
Peyzaj hakkında özetle sunduğumuz bu bilgiler bahçenizi düzenlerken size yardımcı olacaktır fakat toprak ve bitki bilgisi önemlidir.
Peyzaj çalışması yaparken doğru bitkiyi seçmek için mutlaka satın almadan önce bitki hakkında bilgi edinmelisiniz. Yanlış seçilen bitki sadece kötü bir peyzaj oluşturmakla kalmayıp aynı zamanda kullanım alanlarının işlevselliğini de azaltabilmekte rahatsız edici olabilmekte hatta çevreye zarar verebilmektedir. Bilinçsizce seçilen ağaçları kesebilmek için her gün onlarca kişi kurumlara başvurmaktadır.
Peyzaj hakkında daha fazla bilgi edinmek için bu konuda yayınlanmış kaynaklardan yararlanmalısınız.
